Wiedza
Awaria zawieszenia – prędzej czy później przydarza się to niemal każdemu kierowcy. Typowe usterki zawieszenia pojawiają się w samochodach kilku- i kilkunastoletnich. Dotyczą samochodów miejskich, kompaktowych i luksusowych limuzyn. Dlatego każdy kierowca powinien wiedzieć, jakie są typowe usterki układów zawieszenia i jakie są ich objawy. Wszystko po to, aby móc jak najszybciej reagować, bo jazda z uszkodzonym zawieszeniem jest po prostu niebezpieczna.
Zawieszenie samochodu to skomplikowana konstrukcja. Odpowiada za właściwe prowadzenie kół, stateczność, kierowalność oraz komfort jazdy. W skład zawieszenia wchodzi wiele elementów, które muszą ze sobą idealnie współpracować. Wystarczy, że jeden z nich zacznie niedomagać, na skutek zużycia albo uszkodzenia mechanicznego, i wtedy zaczynają się problemy. Ponieważ zawieszenie to system naczyń połączonych, awaria jednego elementu przyspiesza zużycie innych.
Uszkodzenie zawieszenia może narastać stopniowo, ale również może pojawić się nagle. Wystarczy wjechać w dużą dziurę na drodze z większą prędkością.
Dlaczego dochodzi do awarii zawieszenia samochodu?
Elementy, wchodzące w skład zawieszenia nie są wieczne. Guma podlega procesom starzenia. Metal może być atakowany przez korozję. Wszystkie części mają określony stopień odporności na uszkodzenia mechaniczne. Jak wspomnieliśmy wcześniej, awaria jednego elementu negatywnie wpływa na pozostałe. Problemy (narastanie uszkodzeń) mogą powodować zaniedbania serwisowe, np. niewyregulowana geometria zawieszenia. Niewłaściwy montaż części zawieszenia również może być powodem uszkodzeń. Problemy może sprawić montaż jednej nowej części (np. jednego wahacza) zamiast wymiany dwóch, po obu stronach.
Do uszkodzeń zawieszenia może również dojść na skutek wypadku. Gdy mamy do czynienia z poważnymi uszkodzeniami podwozia auta, nawet najlepsze warsztaty mogą nie być w stanie przywrócić zawieszenia pojazdu do stanu fabrycznego - również po wymianie wszystkich części na nowe.
Trwałość części zawieszenia jest też zależna od jakości zastosowanych elementów. Części stosowane na pierwszy montaż charakteryzują się najwyższą żywotnością. Z wielu powodów, np. dlatego, że są idealnie zgrane z innymi, nowymi częściami wysokiej jakości.
Trwałe są również markowe zamienniki oraz części aftermarketowe spełniające dyrektywę GVO, produkowane zgodnie z europejskimi normami oraz gwarantujące prawidłowe działanie całego układu. Takie wymogi spełniają części REINHOCH, gdyż produkowane są w nowoczesnych, zautomatyzowanych fabrykach, zgodnie z obowiązującymi normami, przechodzą wieloetapowe kontrole podczas produkcji.
Skutki awarii zawieszenia
Awaria zawieszenia samochodu wiąże się z szeregiem negatywnych skutków. Przede wszystkim zmniejsza się poziom bezpieczeństwa. Samochód wymaga coraz częstszych korekt toru jazdy. Wszystko przez to, że auto traci kierowalność, czyli możliwość przyjmowania i utrzymywania kierunku ruchu, ustalanego przez kierowcę za pomocą kierownicy. Auto z uszkodzonym zawieszeniem charakteryzuje się coraz mniejszą statecznością. Po wykonaniu nagłego manewru, samochód z coraz większym trudem wraca do poprzedniego kierunku ruchu. Awarie amortyzatorów powodują coraz częstszą utratę przyczepności. To z kolei powoduje wydłużenie drogi hamowania i coraz częstsze uruchamianie układu ABS, nawet przy lekkim hamowaniu. Pojawia się nietypowe (nierównomierne) i przyspieszone zużycie opon. Niektóre awarie zawieszenia całkowicie uniemożliwiają korzystanie z samochodu. To nieszczelności w zawieszeniach hydropneumatycznych i pneumatycznych (powietrznych).
Awarie zawieszenia powodują również zdecydowane obniżenie komfortu jazdy (hałas) oraz gorszą amortyzację nierówności.
Typowe usterki układów zawieszenia – jak je rozpoznać?
Awarie zawieszenia samochodu powinny zostać zauważone przez samego kierowcę. Samochód z uszkodzonym zawieszeniem zaczyna zachowywać się inaczej podczas jazdy. Pojawiają się różne hałasy, dochodzące spod samochodu. Zużycie i uszkodzenia poszczególnych podzespołów zawieszenia samochodu powinny zostać zauważone podczas corocznej kontroli na stacji diagnostycznej. W razie podejrzenia awarii zawieszenia, warto odwiedzić stację diagnostyczną, aby ustalić dokładną przyczynę problemów.
O czym trzeba pamiętać? Części zawieszenia wymienia się parami. Nawet wtedy, gdy uszkodzeniu lub zużyciu uległa tylko jedna część, po jednej stronie auta. Dotyczy to np. amortyzatorów, wahaczy, łączników stabilizatora itd. Każda naprawa układu zawieszenia wymaga sprawienia i ustawienia geometrii zawieszenia.
Łączniki stabilizatora to najtańsze i jednocześnie najczęściej psujące się części zawieszenia. Łączniki stabilizatora spajają stabilizator z wahaczem, albo z kolumną MacPhersona. Mają ogromny wpływ na bezpieczeństwo podczas jazdy po łukach. W skład łączników stabilizatora wchodzą dwa przeguby kulowe i to one ulegają uszkodzeniom. Objawy awarii to głuche stuki z zawieszenia pojawiające się podczas jazdy po nierównym terenie.
Tuleje stabilizatora są częścią obejm mocujących stabilizatory do nadwozia samochodu. Objawy awarii tulei stabilizatora to skrzypienie i hałas słyszalny z przedniej osi podczas jazdy po nierównościach. Wymagają wymiany zazwyczaj po przejechaniu kilkudziesięciu tysięcy kilometrów.
Wahacze to jedna z najważniejszych części zawieszenia współczesnych samochodów. Są odpowiedzialne za prowadzenie poszczególnych kół. Im lepsze i bardziej komfortowe zawieszenie, tym więcej wahaczy (stąd nazwa: zawieszenie wielowahaczowe). W ich skład wchodzą tuleje metalowo-gumowe (tuleje wahacza) oraz sworznie wahacza. W przypadku uszkodzeń w niektórych wahaczach można wymienić uszkodzone tuleje albo sworznie. Są również wahacze, które wymienia się w całości. Nawet jeśli w danym modelu wahacza można wymienić tuleje albo sworznie, warto najpierw sprawdzić, ile kosztuje cały nowy, kompletny wahacz. Może się okazać, że wymiana samych tulei, ze względu na wysoki koszt, jest nieopłacalna. Same wahacze mogą zostać zaatakowane przez korozję. Mogą również ulec skrzywieniu w wypadku. Tuleje wahacza (tuleje metalowo-gumowe albo silentblocki) to przeguby, dzięki którym wahacz może się poruszać. Uszkodzenie tulei wahacza może objawiać się na różne sposoby. Mogą to być stuki podczas jazdy po nierównościach, skrzypienie, szarpanie w trakcie ruszania, a także gorsze prowadzenie.
Sworzeń wahacza to przegub kulowy łączący wahacz ze zwrotnicą koła. Objawy awarii sworznia wahacza to wyczuwalne pogorszenie prowadzenia oraz hałas podczas jazdy – najczęściej stukanie. Lekceważenie awarii sworznia wahacza może zakończyć się tragicznie. W trakcie jazdy zużyty przegub gumowy może pęknąć i spowodować wypięcie się koła w trakcie jazdy.
Tylne belki to niezwykle popularne rozwiązanie, stosowane w zawieszeniach tylnej osi samochodów miejskich, kompaktowych i SUV. W tylnych belkach najczęściej dochodzi do uszkodzenia tulei metalowo-gumowych, za pomocą których belki są mocowane do nadwozia. Objawy awarii tulei tylnej belki to przede wszystkim hałas i stuki podczas jazdy po nierównościach. Pojawiają się również takie problemy jak pogorszenie prowadzenia.
Tylne belki, stosowane w samochodach francuskich cierpią na inne problemy. Tu najczęściej psują się łożyska igiełkowe. Objawy awarii tylnych belek w autach francuskich to hałas podczas jazdy (stuki), nienaturalne pochylenie górnej albo dolnej części tylnych kół w stronę nadwozia lub przechylenie samochodu w jedną stronę.
Objawy awarii zawieszenia hydropneumatycznego (stosowanego między innymi w Citroenach) to sztywna praca zawieszenia, opadanie tyłu albo przodu auta.
Objawy awarii zawieszenia pneumatycznego (stosowanego w najbardziej luksusowych samochodach klasy premium) to ciągła praca kompresora i podwyższone zużycie paliwa, a także opadnięcie auta i niemożność jego samodzielnego podniesienia się.
Awarie zawieszenia należy usuwać jak najszybciej. Jazda z uszkodzonym zawieszeniem to igranie z własnym bezpieczeństwem. Poza tym, o czym już wspominaliśmy, uszkodzenia jednych elementów, powodują uszkodzenia innych. A to znacząco zwiększy koszty naprawy.